لوله‌های فولادی گالوانیزه به‌دلیل دوام بالا و مقاومت در برابر خوردگی در صنایع مختلف کاربرد دارند؛ البته به شرطی که نحوه اتصال آن‌ها به‌درستی و طبق اصول انجام شود. طبق تجربه‌های اجرایی، حدود ۲۰% از سیستم‌های لوله‌کشی گالوانیزه در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به‌دلیل اتصالات ضعیف یا غیراصولی دچار نشتی یا فرسودگی زودهنگام می‌شوند.
با توجه به حساسیت لوله گالوانیزه در پروژه‌های مختلف، آشنایی با روش‌های صحیح اتصال برای افزایش طول عمر شبکه لوله‌کشی مهم است. به‌عنوان مثال، برای اتصال لوله گالوانیزه به سایر لوله‌ها مثل لوله پلی اتیلن باید از رابط‌های رزوه‌ای و تبدیل‌های استاندارد استفاده کرد؛ با این تکنیک تخصصی، فشار، نشتی یا خوردگی به حداقل می‌رسد. در ادامه این مطلب از تالار مقالات اکوآهن به نحوه اتصال لوله های گالوانیزه و نکات مهم آن اشاره می‌کنیم.
نحوه اتصال لوله گالوانیزه به لوله پلی اتیلن
اتصال لوله گالوانیزه به لوله پلی اتیلن یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در پروژه‌های آبرسانی و تأسیسات ساختمانی است. تفاوت جنس و ساختار این دو نوع لوله باعث می‌شود که روش اتصال آن‌ها نیازمند دقت و رعایت استاندارد باشد. موارد زیر، 4 مرحله اصلی اتصال لوله گالوانیزه به لوله پلی اتیلن هستند:
- مرحله اول؛ انتخاب تبدیل و رابط مناسب: ابتدا یک رابط یا تبدیل استاندارد با رزوه‌های مناسب انتخاب می‌شود. این قطعه، لوله فلزی را به لوله پلی اتیلن متصل می‌کند و احتمال نشتی را به حداقل می‌رساند.
- مرحله دوم؛ رزوه‌کاری و آماده‌سازی لوله گالوانیزه: سَر لوله گالوانیزه با دستگاه دنده‌زَن، رزوه می‌شود تا امکان پیچاندن رابط وجود داشته باشد. بهتر است که قبل از اتصال، محل رزوه با نوار تفلون یا خمیر مخصوص آب‌بندی پوشانده شود.
- مرحله سوم؛ اتصال رابط به لوله پلی اتیلن: در این مرحله، رابط با کمک مهره و واشر به لوله پلی اتیلن متصل می‌شود.
- مرحله چهارم؛ تست آب‌بندی و اطمینان از استحکام: پس از اتصال، مسیر لوله‌کشی را با فشار آب تست می‌کنند تا احتمال نشتی بررسی شود. در صورت مشاهده نشتی جزئی در لوله، با محکم کردن مهره یا استفاده از نوار آب‌بندی می‌توان مشکل را برطرف کرد.
اتصالات پرکاربرد لوله‌های گالوانیزه
اتصالات در لوله‌کشی گالوانیزه نقشی مهمی در تغییر مسیر، انشعاب‌دهی و اتصال لوله‌ها دارند. این قطعات با اشکال و ابعاد مختلف طراحی شده‌اند و هر کدام وظیفه‌ای مشخص در سیستم لوله‌کشی دارند. بنابراین، انتخاب درست اتصال و استفاده صحیح از آن، ضامن عملکرد شبکه لوله‌کشی است.
در ادامه به پرکاربردترین اتصالات لوله گالوانیزه اشاره می‌کنیم:
- اتصال بوشن: بوشن یکی از اتصالات رایج و کاربردی است که برای اتصال دو لوله هم‌قطر به کار می‌رود. این قطعه معمولاً رزوه‌دار است و باعث پیوند محکم بین دو لوله می‌شود. ضمناً بوشن در شرایطی استفاده می‌شود که طول لوله کافی نیست یا به تعمیر یک بخش آسیب‌دیده نیاز است.
- اتصال زانو: زانو برای تغییر مسیر لوله‌ها در زوایای مختلف مانند ۴۵ یا ۹۰ درجه استفاده می‌شود. این اتصال علاوه بر ایجاد تغییر جهت، باید استحکام کافی داشته باشد تا فشار جریان آب باعث نشتی یا شکستگی نشود. به‌عنوان مثال، اتصال زانو در پروژه‌های ساختمانی، بیشترین کاربرد را در طراحی مسیر لوله‌کشی دارد.
- اتصال سه‌راهی لوله‌ها: سه‌راهی برای ایجاد انشعاب از مسیر اصلی لوله استفاده می‌شود. با کمک این اتصال می‌توان جریان آب یا گاز به بخش‌های مختلف شبکه توزیع یا پخش کرد. اتصال سه‌راهی در سایزهای مختلف تولید می‌شود و بسته به نیاز پروژه باید بهترین نوع را انتخاب کرد.
- اتصال چهارراهی لوله‌ها: چهارراهی برای ایجاد دو انشعاب در مسیر لوله اصلی استفاده می‌شود. به طور کلی، این اتصال معمولاً در شبکه‌های پیچیده یا پروژه‌هایی با چندین مسیر جریان کاربرد دارد. همچنین، استفاده از چهارراهی باید با دقت انجام شود تا فشار داخلی شبکه دچار افت نشود.
- مهره ماسوره: مهره ماسوره برای اتصال موقت یا جداشدنی بین دو لوله کاربرد دارد؛ همچنین، این اتصال زمانی استفاده می‌شود که نیاز به باز و بسته‌کردن لوله بدون آسیب به رزوه‌ها وجود داشته باشد. مهره ماسوره در تعمیرات و تغییرات شبکه لوله‌کشی بسیار پرکاربرد است.
- اتصال تبدیل: تبدیل، زمانی استفاده می‌شود که بخواهیم، دو لوله با قطرهای متفاوت را به همدیگر وصل کنیم. این اتصال در پروژه‌هایی که به تغییر سایز مسیر لوله نیاز است، اهمیت ویژه‌ای دارد. فراموش نکنید که استفاده از تبدیل باید با آب‌بندی صحیح همراه باشد تا نشتی رخ ندهد.
- اتصال درپوش: درپوش برای بستن انتهای لوله‌ها یا مسیرهای بلااستفاده استفاده می‌شود. این قطعه علاوه بر جلوگیری از هدر رفتن جریان آب یا گاز، مانع از ورود گردوغبار یا آلودگی به داخل شبکه می‌شود. درپوش‌ها معمولاً در زمان تعمیرات یا توسعه سیستم لوله‌کشی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.
نکات مهم در هنگام اجرای اتصال لوله گالوانیزه
اگر اتصال لوله های گالوانیزه به‌درستی انجام نشود، دو اتفاق تلخ رخ می‌دهند؛ اول اینکه نشتی و افت فشار به وجود می‌آید و دوم اینکه طول عمر مفید شبکه لوله‌کشی کاهش می‌یابد. از آنجایی که این لوله‌ها معمولاً در سیستم‌های حساس مثل آبرسانی و تأسیسات ساختمانی استفاده می‌شوند، باید نکات مهمی را رعایت کرد. از جمله نکات مهمی که در هنگام اجرای اتصال لوله های گالوانیزه باید رعایت کرد، عبارت‌اند از:
- از ابزار استاندارد برای رزوه‌کاری و بریدن لوله استفاده کنید.
- هنگام سفت کردن اتصالات، فشار یکنواخت و متعادل وارد کنید.
- پس از پایان کار، کل مسیر لوله‌کشی را تست فشار و نشتی انجام دهید.
- محل رزوه‌ها را قبل از اتصال با نوار تفلون یا خمیر آب‌بندی پوشش دهید.
- قبل از نصب، لوله‌ها را از نظر وجود زنگ‌زدگی یا آسیب‌دیدگی بررسی کنید.
- در زمان ترکیب لوله‌های گالوانیزه با سایر جنس‌ها، از رابط‌های استاندارد استفاده کنید.
خطاهای رایج در اتصال لوله های گالوانیزه و روش پیشگیری
یکی از دلایل خرابی زودهنگام شبکه‌های لوله‌کشی گالوانیزه، خطاهای انسانی و بی‌توجهی به اصول اتصال است. این اشتباهات باعث از بین رفتن زمان، افزایش هزینه تعمیرات و کاهش کیفیت عملکرد سیستم می‌شوند. در عوض، با شناختن این خطاها و پیشگیری از آن‌ها می‌توان پروژه‌ها را با کمترین چالش به پایان رساند.
در ادامه به رایج‌ترین خطاها و راه‌حل‌های هر کدام می‌پردازیم:
- استفاده از ابزار نامناسب: استفاده از آچار یا دستگاه‌های غیر استاندارد در زمان رزوه‌کاری و بستن اتصالات، باعث خرابی رزوه‌ها یا ترک لوله می‌شود. برای پیشگیری باید همیشه از آچار مخصوص لوله‌کشی و دستگاه‌های استاندارد استفاده کنید. همچنین، چنین کارهای تخصصی را به افراد متخصص بسپارید تا احتمال خطا به حداقل برسد.
- آب‌بندی نکردن صحیح رزوه‌ها: بسیاری از نشتی‌ها به دلیل استفاده نکردن از نوار تفلون یا خمیر آب‌بندی مناسب ایجاد می‌شود. راه‌حل ساده این مشکل، پوشش کامل رزوه‌ها قبل از بستن اتصالات است؛ با این راهکار می‌توان مسیر عبور آب یا گاز را کاملاً مسدود کرد.
- ترکیب نادرست با سایر جنس‌ها: یکی دیگر از اشتباهات تکراری، اتصال مستقیم لوله گالوانیزه با لوله‌های مسی یا پلاستیکی بدون رابط استاندارد است. این اشتباه مهلک و خطرناک، باعث ایجاد خوردگی گالوانیکی و نشتی لوله می‌شود. برای پیشگیری باید همیشه از تبدیل‌ها و رابط‌های مخصوص برای اتصال بین دو جنس متفاوت استفاده کنید.
- سفت کردن بیش از حد اتصالات: محکم کردن بیش‌ازحد اتصالات با آچار، باعث خرابی رزوه‌ها می‌شود و احتمال ترکیدن لوله را افزایش می‌دهد. بهترین روش این است که اتصال لوله را تا حدی محکم کنید که نشتی وجود نداشته باشد و فشار اضافی به رزوه‌ها وارد نشود.
بهترین روش اتصال لوله گالوانیزه در پروژه‌های مختلف
انتخاب بهترین روش اتصال لوله گالوانیزه به نوع پروژه، شرایط کاربری، فشار سیال و جنس لوله‌های ترکیبی بستگی دارد. مثلاً در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، استفاده از اتصالات استاندارد و آب‌بندی اصولی باعث افزایش عمر مفید شبکه لوله‌کشی می‌شود. در جدول زیر، به بهترین روش‌های اتصال در پروژه‌های مختلف اشاره کرده‌ایم:
| نوع پروژه | شرایط کاری | بهترین روش اتصال | ویژگی‌های روش اتصال |
| پروژه‌های ساختمانی (آبرسانی) | فشار متوسط، پروژه‌های عمومی | رزوه‌کاری با نوار تفلون | ساده‌ترین روش برای اتصال لوله‌ها در داخل ساختمان |
| پروژه‌های صنعتی (انتقال سیالات) | فشار بالا، محیط‌های خورنده | فلنج‌گذاری با واشر آب‌بندی | مقاوم در برابر فشار و مناسب برای سیستم‌های حساس |
| پروژه‌های کشاورزی (آبیاری) | فشار پایین، محیط باز | ترکیب رزوه‌ای با رابط پلی اتیلن | مناسب برای اتصال به لوله‌های پلی اتیلن و تغییر مسیر آب |
| شبکه‌های گازرسانی | فشار کنترل‌شده، ایمنی بالا | جوشکاری همراه با تست نشتی | اطمینان‌بخش‌ترین روش برای جلوگیری از نشت گاز |
| پروژه‌های تعمیر و نگهداری | بخش محدودی از شبکه لوله‌کشی | مهره ماسوره یا بوشن | قابلیت باز و بسته‌شدن آسان برای تعویض یا تعمیر |
آیا کیفیت لوله‌های گالوانیزه در نحوه اتصال آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟
بله، کیفیت لوله‌های گالوانیزه نقش مستقیم و مهمی در نحوه اتصال آن‌ها دارد. بعضی از لوله‌ها دارای پوشش روی با ضخامت استاندارد نیستند یا رزوه‌های آن‌ها به‌درستی ساخته نشده‌اند. چنین لوله‌های بی‌کیفیتی حتی با بهترین روش اتصال هم دچار مشکل می‌شوند. همچنین، لوله‌های بی‌کیفیت هم سریع‌تر دچار زنگ‌زدگی می‌شوند و هم امکان نشتی و ترکیدگی در آن‌ها بیشتر است. بنابراین، همیشه به‌سراغ لوله گالوانیزه باکیفیت بروید تا علاوه بر اتصال استاندارد، سیستم لوله‌کشی مناسبی هم داشته باشید. برای دریافت مشاوره تخصصی و خرید لوله گالوانیزه باکیفیت و بدون واسطه می‌توانید، با کارشناسان ما در اکوآهن تماس بگیرید. کافی است که با شماره‌تلفن 91001027 – 021 تماس بگیرید تا بهترین پیشنهادها را دریافت کنید.
